Méér dan meerkeuze: alle vraagtypes op een rij

Waneer je denkt aan een digitale toets, dan denk je hoogstwaarschijnlijk spontaan aan een reeks ‘klassieke’ meerkeuzevragen. Met een geavanceerd toetsplatform zoals assessmentQ zijn de mogelijkheden echter véél uitgebreider, waardoor je toetsen heel wat rijker en interactiever worden. Hieronder zetten we alle mogelijke vraagtypes netjes op een rij. 

INHOUDSTAFEL:

• Hoofdstuk 1: Toetsvragen opstellen: een vak apart
• Hoofdstuk 2: Een overzicht van de belangrijkste vraagtypes
• Hoofdstuk 3: Troeven van een digitaal toetsplatform

1. Toetsvragen opstellen: een vak apart

Om een toets op te maken, heb je vragen nodig. Dat klinkt simpel, maar toetsvragen opstellen is een vak apart.

Enerzijds is het belangrijk dat de inhoud van je vragen perfect aansluit bij:

• het niveau van de deelnemers,
• de kennis en/of vaardigheden die je wil toetsen.

 

Anderzijds speelt ook de vorm van je vragen een cruciale rol.

Daarvoor kan je een beroep doen op een brede waaier aan vraagtypes. Je kan gebruik maken van één bepaald vraagtype bij het opstellen van je toets, bijvoorbeeld een schriftelijke toetsmet 10 open vragen. De meeste toetsen bestaan echter uit een combinatie van vraagtypes. Zo kan je …

• open en gesloten vragen afwisselen,
• een schriftelijke evaluatie aan een mondeling deel koppelen,
• verschillende interacties combineren: invullen, aanduiden, verbinden, rangschikken …

 

Hoe beter je vragen inhoudelijk op het leerdoel aansluiten, hoe makkelijker het wordt om een geschikt vraagtype te kiezen. Bepaal dus altijd vooraf wat je precies wil bereiken. Wil je theoretische kennis of praktische vaardigheden testen? Wil je kennis actief of passief bevragen?

Tot slot spelen praktische of organisatorische overwegingen soms ook een rol bij de keuze voor een bepaald vraagtype.

Zo ligt het voor grote groepen voor de hand om vooral gesloten vragen te gebruiken, omdat deze nu eenmaal sneller en makkelijker (automatisch) verbeterd kunnen worden. Het is belangrijk dat je die overwegingen als leidraad gebruikt, en niet de doorslag laat geven om voor of tegen een bepaald vraagtype te kiezen. Als je de spreekvaardigheid van een grote groep deelnemers wil testen, heeft het immers geen zin om een schriftelijk meerkeuzetoets te organiseren.

2. Een overzicht van de belangrijkste vraagtypes

Er zijn heel wat verschillende vraagsoorten om uit te kiezen in assessmentQ. In dit deel zetten we ze op een rijtje. We gaan iets dieper in op de tien meest gebruikte vraagtypes, die we kunnen opdelen in vijf categorieën.

• meerkeuzevragen (3)
• open vragen (1)
• vragen in een tekst (3)
• vragen op een afbeelding of achtergrond (1)
• verbind- en rangschikvragen (2)

2.1. Meerkeuzevragen

Meerkeuzevragen zijn geschikt om feitelijke en begripsmatige kennis te testen. We onderscheiden 3 types.

Meerkeuzevraag met 1 antwoord

De klassieke meerkeuzevraag bestaat uit 2 of meer antwoordmogelijkheden, waarvan er slechts 1 correct is. Ja-nee-vragen en juist-fout-vragen behoren ook tot deze categorie.

Meerkeuzevraag met meerdere antwoorden

Bij deze variant op de klassieke meerkeuzevraag kan de deelnemer meer dan 1 juist antwoord aanduiden. Geef die nuance duidelijk aan in de opgave van de vraag.

Meerkeuzematrix

Deze groepeert verschillende meerkeuzevragen met dezelfde antwoordmogelijkheden. Elke rij of kolom stelt een meerkeuzevraag met één juist antwoord voor.

2.2. Open vragen

Open vragen zijn geschikt om:

• je deelnemers kritisch te laten denken,
• hun schrijf- en spreekvaardigheid te testen,
• inzicht in specifieke onderwerpen te toetsen.

 

Schriftelijke open vraag

Bij de klassieke schriftelijke open vraag vult de deelnemer vrij een veld in. Dit type is ideaal om schrijfvaardigheid te testen.

2.3. Vragen in een tekst

Deze vraagtypes vertrekken vanuit een onvolledige of foutieve tekst.

Invullen in tekst

Bij dit vraagtype laat je een of meer woorden of woordgroepen in een tekst weg. De deelnemer vult zelf de ontbrekende info aan in de lege tekstvakken.

Dropdown in tekst

Een andere variant op ‘invullen in tekst’, waarbij de deelnemer het juiste antwoord selecteert uit een keuzelijst in de tekst. Elke keuzelijst is in essentie een meerkeuzevraag. Ook hier kan je afleiders toevoegen om de vraag moeilijker te maken.

Slepen in tekst

Een andere variant op ‘invullen in tekst’, waarbij de deelnemer verschillende tekstblokken op de juiste plaats in een tekst sleept. Wil je de vraag moeilijker maken? Voeg dan ‘afleiders’ toe, d.w.z. antwoorden die nergens thuishoren.

2.4. Vragen op een afbeelding of achtergrond

Het volgende vraagtype vertrekt vanuit een blinde afbeelding.

Klikken op afbeelding

Bij dit vraagtype duidt de deelnemer het antwoord aan op een blinde afbeelding. Het kan zowel een punt (specifiek) als een zone (ruimer) op de afbeelding zijn.

2.5. Verbind- of rangschikvragen

Dit type vragen groeperen een aantal elementen die je moet verbinden of rangschikken. We behandelen twee verbind- en rangschikvraagtypes.

Slepen in kolommen

Bij dit vraagtype sleept de deelnemer verschillende elementen in de juiste kolom. Er zijn minstens 2 kolommen, en elke kolom bevat minstens één element. Voeg afleiders toe die in geen enkele kolom thuishoren om de vraag moeilijker te maken.

Verbinden

De kandidaat moet hier elementen uit verschillende kolommen aan elkaar linken. Eén van de kolommen staat altijd vast en er is slechts één oplossing. Kies voor dit vraagtype als de volgorde van de elementen er niet toe doet.

2.6. Overige vraagtypes

Bovenstaand werden de tien meest gebruikte itemtypes uitvoerlijk besproken, maar assessmentQ beschikt uiteraard over meer opties. Hieronder vind je een lijst van alle andere vraagtypes die mogelijk zijn:

Casus

Een casus is een groepering van verschillende vragen, al dan niet in verschillende vraagtypes. Het bestaat ook uit een informatiescherm en daarna vragen, wat de kandidaat in staat stelt om makkelijk te schakelen tussen vragen en terug te grijpen naar het informatiescherm.

Afbeeldingsmatrix

Een afbeeldingsmatrix bestaat uit één of meer meerkeuzevragen die in rijen zijn gerangschikt. De specificiteit is dat de antwoordopties afbeeldingen zijn.

Verticaal ordenen

Bij dit vraagtype rangschikt de deelnemer minstens twee elementen (stappen of gebeurtenissen) in de juiste volgorde. Er is slechts één oplossing. Dit vraagtype is ideaal om procedurekennis te testen.

Tekst verbeteren

Dit vraagtype vertrekt vanuit een eentalige tekst of een vertaling met fouten. De deelnemer moet de fouten identificeren, corrigeren en eventueel categoriseren.

Opname

Dit vraagtype kan gebruikt worden voor:

• het beoordelen van uitspraak, spreek- of presentatievaardigheden
• opnames van mondelinge toetsen

Tolken

Een itemtype speciaal voor tolkexamens. Je kan de kandidaat zowel een consecutieve als een simultane tolkoefening laten uitvoeren.

Boekhouden

Een aantal vraagtypes om boekhoudkundige kennis en vaardigheden mee te toetsen. Je kan de kandidaat vragen om:

• journaalposten te boeken,
• balansen op te maken,
• een resultatenrekening aan te vullen,
• een resultatenverwerking op te stellen.

Canvas

Een minder bekend type open vraag waarbij de deelnemer het antwoord grafisch formuleert door met een ‘pen device’ op een canvas te schrijven, tekenen, kleuren ...

Bestand opladen

Dit vraagtype maakt het mogelijk voor de kandidaat om een bepaald bestand dat ze gecreëerd hebben (bv. een spreadsheet, audio- of videobestand, …) op te laden. De verbeteraar kan dit bestand nadien opnieuw downloaden en punten toekennen in de evaluatiemodule.

Werkwoord vervoegen (beta)

“Werkwoorden vervoegen” is een door AI (artificiële intelligentie) ondersteund vraagtype dat automatisch werkwoorden detecteert in een Engelse of Franse tekst. De werkwoorden worden automatisch vervangen door een lege ruimte, waar de deelnemer de correct vervoegde werkwoordvorm moet invullen.

Wiskunde invullen

Een vraagtype waarin je heel wat wiskundige formules en schrijfwijzes kan hanteren. De evaluator kan de hele oefening beoordelen, ofwel enkel het resultaat.

Kruiswoordraadsel

Je voert een lijst met woorden en hun omschrijving in en assessmentQ combineert deze automatisch tot een kruiswoordraadsel. Dit is een creatieve manier om woordenschat of kennis van de kandidaten te testen.

Afbeelding slepen op achtergrond

Bij dit vraagtype moeten kandidaten een afbeelding slepen naar de correcte dropzone bovenop een andere afbeelding.

Tekst slepen op achtergrond

Een variant op ‘Afbeelding slepen op achtergrond’. Hier wordt verwacht dat de kandidaten een stukje tekst slepen naar de correcte dropzone op de achtergrondafbeelding.

Invullen op achtergrond

Dit vraagtype vereist van de kandidaat dat hij het antwoord invult op de juiste plaats op een achtergrondafbeelding.

Dropdown op achtergrond

Een variant op ‘Invullen op achtergrond’. Ook hier moeten de kandidaten een antwoord invullen in een veld bovenop een afbeelding, maar ze kunnen hierbij selecteren uit een vooraf bepaalde keuzelijst.

Tekst selecteren

Bij dit itemtype moeten kandidaten de juiste woorden selecteren in een tekst met behulp van een markeerstift. Het laat je bijvoorbeeld toe om op een digitale manier grammaticale kennis te testen.

Zin vertalen

Een itemtype dat ideaal is voor kleine vertaalopdrachten. De kandidaten krijgen dan automatisch feedback over ontbrekende, onjuiste en/of overbodige woorden in hun vertaling.

Mondelinge open vraag

Quasi hetzelfde opzet als de schriftelijke open vraag, maar dan mondeling. Dit vraagtype is ideaal om spreekvaardigheid te testen.

 

3. Troeven van een digitaal toetsplatform

Steeds meer organisaties en onderwijsinstellingen maken vandaag de switch naar digitale examens. Dat is geen toeval, want in een digitale omgeving kan je elk vraagtype toepassen. Sommige digitale toetsplatformen suggereren je zelfs het meest geschikte vraagtype, of bieden je bijkomende ondersteuning om je vragen op te stellen en te evalueren.

Hieronder overlopen we de belangrijkste troeven van een digitaal toetsplatform.

3.1. Flexibele indeling

In een digitale omgeving kan je tekst- en mediablokken vlot (her)positioneren. Zo kan je bij een meerkeuzevraag bijvoorbeeld de antwoorden naast of onder elkaar plaatsen.

3.2. Mediabestanden

Op een e-assessmentplatform kan je makkelijk mediabestanden zoals afbeeldingen, audio en video toevoegen. Bij sommige vraagtypes als meerkeuzevragen, ‘slepen in kolommen’ of ‘verticaal ordenen’ kunnen de antwoordalternatieven ook mediabestanden zijn.

Een goede balans tussen tekst en media zorgt voor een aangenamere ervaring en betere verwerking van de toetsstof. Bovendien kan je audio- en videofragmenten automatisch laten starten en bepalen hoeveel keer de deelnemer het fragment kan afspelen.

3.3. Externe content

Naast mediabestanden kan je ook makkelijk externe content opladen:

• als bijlage: PDF, PowerPoint …
• embedded in het platform: GeoGebra, Google Forms, Vimeo …

 

Gebruik je bijvoorbeeld een aangepast rekeningstelsel (MAR) tijdens je lessen boekhouden? Geen probleem: upload je MAR als bijlage op het digitale toetsplatform.

3.4. Beperkingen bij vragen

In een digitale omgeving kan je extra beperkingen invoeren:

• bepaal hoeveel tijd de deelnemer mag spenderen per vraag,
• zet een limiet op het aantal karakters of woorden bij een open vraag,
• beperk het aantal pogingen dat een deelnemer heeft om een mediabestand af te spelen, een vraag mondeling te beantwoorden, een afbeelding aan te klikken …
• voorzie een beperkt aantal symbolen bij een wiskundevraag,
• gebruik invoermaskers om een geldige invoer te definiëren.

3.5. Opnames maken

Oefeningen waarbij je spreek- en presentatievaardigheden toetst, kan je opnemen (zowel video als audio). Je kan de opname automatisch of manueel starten.

3.6. Scoring- en feedbackmechanismen

Een digitale toets kan je snel, makkelijk en op verschillende manieren evalueren:

• per vraag (met onderscheid tussen fout en onbeantwoord),
• per interactie in een bepaalde vraag (invulveld, sleepvak, keuzelijst …),
• aan de hand van trefwoorden in open vragen,
• volgens het principe van giscorrectie in meerkeuzevragen.

 

Je hebt ook verschillende mogelijkheden om feedback te geven:

• algemene feedback
• positieve en/of negatieve feedback
• antwoordspecifieke feedback

3.7. De status van vragen bepalen

Tot slot bepaal je bij digitale toetsen ook eenvoudig de status van een vraag:

• klad
• te reviseren
• gereviseerd
• goedgekeurd (alleen goedgekeurde items kan je publiceren)

 

Ben jij klaar om de switch te maken naar digitale toetsen?

Raadpleeg onze checklist of neem een vliegende start met ons aanvullende 10 stappenplan.