Méér dan meerkeuze: alle vraagtypes op een rij

Waneer je denkt aan een online examen, dan denk je hoogstwaarschijnlijk spontaan aan een reeks ‘klassieke’ meerkeuzevragen. Met een geavanceerd examenplatform zoals assessmentQ zijn de mogelijkheden echter véél uitgebreider, waardoor je je examens heel wat rijker en interactiever kan maken. Hieronder zetten we alle mogelijke vraagtypes netjes op een rij. 

INHOUDSTAFEL:

• Hoofdstuk 1: Examenvragen opstellen: een vak apart
• Hoofdstuk 2: Een overzicht van de belangrijkste vraagtypes
• Hoofdstuk 3: Troeven van een digitaal examenplatform

1. Examenvragen opstellen: een vak apart

Om een examen op te maken, heb je vragen nodig. Dat klinkt simpel, maar examenvragen opstellen is een vak apart.

Enerzijds is het belangrijk dat de inhoud van je vragen perfect aansluit bij:

• het niveau van de deelnemers,
• de kennis en/of vaardigheden die je wil toetsen.

 

Anderzijds speelt ook de vorm van je vragen een cruciale rol.

Daarvoor kan je een beroep doen op een brede waaier aan vraagtypes. Je kan je examen opstellen in één bepaald vraagtype, bijvoorbeeld een schriftelijk examen met 10 open vragen. De meeste examens bestaan echter uit een combinatie van vraagtypes. Zo kan je …

• open en gesloten vragen afwisselen,
• een schriftelijke evaluatie aan een mondeling deel koppelen,
• verschillende interacties combineren: invullen, aanduiden, verbinden, rangschikken …

 

Hoe beter je vragen inhoudelijk op het leerdoel aansluiten, hoe makkelijker het wordt om een geschikt vraagtype te kiezen. Bepaal dus altijd vooraf wat je precies wil bereiken. Want wil je theoretische kennis of praktische vaardigheden testen? Of kennis actief of passief bevragen?

Tot slot spelen praktische of organisatorische overwegingen soms ook een rol bij de keuze voor een bepaald vraagtype.

Zo ligt het voor grote groepen voor de hand om vooral gesloten vragen te gebruiken, omdat deze nu eenmaal sneller en makkelijker (automatisch) verbeterd kunnen worden. Het is belangrijk dat je die overwegingen als leidraad gebruikt, en niet de doorslag laat geven om voor of tegen een bepaald vraagtype te kiezen. Als je de spreekvaardigheid van een grote groep deelnemers wil testen, heeft het immers geen zin om een schriftelijk meerkeuze-examen te organiseren.

2. Een overzicht van de belangrijkste vraagtypes

Er zijn heel wat verschillende vraagsoorten om uit te kiezen. In dit deel zetten we de belangrijkste op een rijtje.

We behandelen 21 vraagtypes in 6 categorieën:

• meerkeuzevragen (3)
• open vragen (3)
• vragen in een tekst (4)
• vragen op een afbeelding (1)
• match- en sorteervragen (3)
• overige vraagtypes (7)

2.1. Meerkeuzevragen

Meerkeuzevragen zijn geschikt om feitelijke en begripsmatige kennis te testen. We onderscheiden 3 types.

Meerkeuzevraag met 1 antwoord

De klassieke meerkeuzevraag bestaat uit 2 of meer antwoordmogelijkheden, waarvan er slechts 1 correct is. Ja-nee-vragen en juist-fout-vragen behoren ook tot deze categorie.

Meerkeuzevraag met meerdere antwoorden

Bij deze variant op de klassieke meerkeuzevraag kan de deelnemer meer dan 1 juist antwoord aanduiden. Geef die nuance duidelijk aan in de opgave van de vraag.

Meerkeuzematrix

Deze groepeert verschillende meerkeuzevragen met dezelfde antwoordmogelijkheden. Elke rij of kolom stelt een meerkeuzevraag met één juist antwoord voor.

2.2. Open vragen

Open vragen zijn geschikt om:

• je deelnemers kritisch te laten denken,
• hun schrijf- en spreekvaardigheid te testen,
• inzicht in specifieke onderwerpen te toetsen.

 

Er zijn 3 varianten:

Schriftelijke open vraag

Bij de klassieke schriftelijke open vraag vult de deelnemer vrij een veld in. Dit type is ideaal om schrijfvaardigheid te testen.

Mondelinge open vraag

Quasi hetzelfde opzet als de schriftelijke open vraag, maar dan mondeling. Dit vraagtype is ideaal om spreekvaardigheid te testen.

Canvas

Een minder bekend openvraagtype waarbij de deelnemer het antwoord grafisch formuleert door met een ‘pen device’ op een canvas te schrijven, tekenen, kleuren ...

2.3. Vragen in een tekst

Deze vraagtypes vertrekken vanuit een onvolledige of foutieve tekst.

Invullen in tekst

Bij dit vraagtype laat je een of meer woorden of woordgroepen in een tekst weg. De deelnemer vult zelf de ontbrekende info aan in de lege tekstvakken.

Slepen in tekst

Een variant op ‘invullen in tekst’, waarbij de deelnemer verschillende tekstblokken op de juiste plaats in een tekst sleept. Wil je de vraag moeilijker maken? Voeg dan afleiders toe, antwoorden die nergens thuishoren.

Dropdown in tekst

Een andere variant op ‘invullen in tekst’, waarbij de deelnemer het juiste antwoord selecteert uit een keuzelijst in de tekst. Elke keuzelijst is in essentie een meerkeuzevraag. Ook hier kan je afleiders toevoegen om de vraag moeilijker te maken.

Tekst verbeteren

Dit vraagtype vertrekt vanuit een eentalige tekst of een vertaling met fouten. De deelnemer moet de fouten identificeren, corrigeren en eventueel categoriseren.

2.4. Vragen op een afbeelding

Het volgende vraagtype vertrekt vanuit een blinde afbeelding.

Klikken op afbeelding

Bij dit vraagtype duidt de deelnemer het antwoord aan op een blinde afbeelding. Het kan zowel een punt (specifiek) als een zone (ruimer) op de afbeelding zijn.

2.5. Verbind- of rangschikvragen

Dit type vragen groeperen een aantal elementen die je moet verbinden of rangschikken. We onderscheiden 3 verbind- en rangschikvraagtypes.

Slepen in kolommen

Bij dit vraagtype sleept de deelnemer verschillende elementen in de juiste kolom. Er zijn minstens 2 kolommen, en elke kolom bevat minstens één element. Voeg afleiders toe die in geen enkele kolom thuishoren om de vraag moeilijker te maken.

Verticaal ordenen

Bij dit vraagtype rangschikt de deelnemer minstens 2 elementen (stappen of gebeurtenissen) in de juiste volgorde. Er is slechts één oplossing. Dit vraagtype is ideaal om procedurekennis te testen.

Verbinden

Een variant op ‘verticaal ordenen’, waarbij de deelnemer elementen uit verschillende kolommen aan elkaar linkt. Eén van de kolommen staat altijd vast en er is slechts één oplossing. Kies voor dit vraagtype als de volgorde van de elementen er niet toe doet.

2.6. Overige vraagtypes

Tot slot zijn er nog 4 vraagtypes die tot geen enkele van de vorige categorieën behoren.

Casus

Een casus is een groepering van verschillende vragen, al dan niet in verschillende vraagtypes. Eerst krijgt de deelnemer een informatiescherm te zien, daarna volgen de vragen. In een casus kan je makkelijk schakelen tussen de vragen en teruggrijpen naar het informatiescherm.

Tolken

Om de tolkvaardigheid van een deelnemer te testen, kan je hem/haar een simultane of consecutieve tolkoefening laten uitvoeren. In een simultane setup tolkt de deelnemer terwijl de spreker aan het woord is. Bij consecutief tolken stopt de spreker af en toe om de deelnemer te laten tolken.

Boekhouden

Er bestaan heel wat oefeningen om boekhoudkundige kennis en vaardigheden te toetsen:

• journaalposten boeken
• balansen opmaken
• een resultatenrekening aanvullen
• een resultatenverwerking opstellen

 

Wiskunde invullen

Ook bij wiskunde-examens kan je veel kanten uit. Ofwel beoordeel je de hele oefening, inclusief de tussenbewerkingen, ofwel enkel het eindresultaat.

Bestand opladen

Dit vraagtype maakt het mogelijk voor deelnemers om een bepaald bestand dat ze gecreëerd hebben (bijvoorbeeld een spreadsheet, audiobestand, videobestand,…) op te laden. De leraar of verbeteraar kan deze opgeladen bestanden nadien opnieuw downloaden en punten toekennen in de evaluatiemodule.

 

Werkwoord vervoegen (beta)

“Werkwoorden vervoegen” is een door AI (artificiële intellegentie) ondersteund vraagtype dat automatisch werkwoorden detecteert in een Engelse tekst. De werkwoorden worden automatisch vervangen door een lege ruimte. Aan de deelnemer om de correct vervoegde werkwoordvorm in te vullen.

Opname

Dit vraagtype kan gebruikt worden voor:

• het beoordelen van uitspraak, spreek- of presentatievaardigheden
• opnames van mondelinge examens

 

3. Troeven van een digitaal examenplatform

Steeds meer organisaties en onderwijsinstellingen maken vandaag de switch naar digitale examens. En dat is geen toeval: in een digitale omgeving kan je elk vraagtype toepassen. Sommige digitale examenplatformen suggereren je zelfs het meest geschikte vraagtype, of bieden je bijkomende ondersteuning om je vragen op te stellen en te evalueren.

Hieronder overlopen we de belangrijkste troeven van een digitaal examenplatform.

3.1. Flexibele indeling

In een digitale omgeving kan je tekst- en mediablokken vlot (her)positioneren. Zo kan je bij een meerkeuzevraag bijvoorbeeld de antwoorden naast of onder elkaar plaatsen.

3.2. Mediabestanden

Op een digitaal examenplatform kan je makkelijk mediabestanden zoals afbeeldingen, audio en video toevoegen. Bij sommige vraagtypes als meerkeuzevragen, ‘slepen in kolommen’ of ‘verticaal ordenen’ kunnen de antwoordalternatieven ook mediabestanden zijn.

Een goede balans tussen tekst en media zorgt voor een aangenamere ervaring en betere verwerking van de examenstof. Bovendien kan je audio- en videofragmenten automatisch laten starten en bepalen hoeveel keer de deelnemer het fragment kan afspelen.

3.3. Externe content

Naast mediabestanden kan je ook makkelijk externe content opladen:

• als bijlage: PDF, PowerPoint …
• embedded in het platform: GeoGebra, Google Forms, Vimeo …

 

Gebruik je bijvoorbeeld een aangepast rekeningstelsel (MAR) tijdens je lessen boekhouden? Geen probleem: upload je MAR als bijlage op het digitale examenplatform.

3.4. Beperkingen bij vragen

In een digitale omgeving kan je extra beperkingen invoeren:

• bepaal hoeveel tijd de deelnemer mag spenderen per vraag,
• zet een limiet op het aantal karakters of woorden bij een open vraag,
• beperk het aantal pogingen dat een deelnemer heeft om een mediabestand af te spelen, een vraag mondeling te beantwoorden, een afbeelding aan te klikken …
• voorzie een beperkt aantal symbolen bij een wiskundevraag,
• gebruik invoermaskers om een geldige invoer te definiëren.

3.5. Opnames maken

Oefeningen waarbij je spreek- en presentatievaardigheden toetst, kan je opnemen (zowel video als audio). Je kan de opname automatisch laten starten.

3.6. Scoring- en feedbackmechanismen

Een digitaal examen kan je snel, makkelijk en op verschillende manieren evalueren:

• per vraag (met onderscheid tussen fout en onbeantwoord),
• per interactie in een bepaalde vraag (invulveld, sleepvak, keuzelijst …),
• aan de hand van trefwoorden in open vragen,
• volgens het principe van giscorrectie in meerkeuzevragen.

 

Je hebt ook verschillende mogelijkheden om feedback te geven:

• algemene feedback
• positieve en/of negatieve feedback
• antwoordspecifieke feedback

3.7. De status van vragen bepalen

Tot slot bepaal je bij digitale examens ook eenvoudig de status van een vraag:

• klad
• te reviseren
• gereviseerd
• goedgekeurd (alleen goedgekeurde items kan je publiceren)

 

Ben jij klaar om naar digitale examens te switchen?

Raadpleeg onze checklist of neem een vliegende start met ons aanvullende 10-stappenplan.